Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UN ECE) yakın zamanda, sürücülerin savunmasız yol kullanıcıları, yani yayalar ve bisikletliler ile çarpışmalardan kaçınmalarına yardımcı olmayı amaçlayan sistemleri kapsayan iki yeni BM ECE Yönetmeliği yayınladı. Bu Yönetmeliklerin her ikisi de araçların, sürücü düşük hızda manevralar yaparken araca yakın mesafede savunmasız yol kullanıcılarının varlığı konusunda sürücüyü uyaran sistemlerle donatılmasını gerektirir. Her ikisi de 6 Temmuz tarihinde yayınlanan regülasyonlardan UNECE R-158 geri vites hareketi ve sürücünün aracın arkasındaki savunmasız yol kullanıcıları hakkındaki farkındalığı; UNECE R-159 yayaların ve bisikletlilerin tespiti için hareket eden bilgi sistemleri hakkında hükümler içermekte.

UNECE R-158 Regülasyonu tüm M ve N kategorisi araçlar için gerekli olup; sürücünün, araç geri geri giderken aracın arkasına çok yakın olan hassas yol kullanıcılarının, özellikle çocukların varlığını algılamasını sağlayacak bir sistemin takılmasını gerektirmektedir. Bu görüş / algılama sistemi UNECE R-46 şartlarına da uyum sağlayacak geri vites kullanımında aktive olacak kamera, sensör, ayna ya da benzeri bir dolaylı görüş sistemi içerebilir. M1 ve N1 kategorisi araçlar için tanımlanan boyut ve dizayn şartlarını karşılaması durumunda ve sürücünün geriye bakması halinde tanımlı alanı görebileceği hallerde önceki şartlar aranmayabilecektir. Yönetmelik temel olarak aynalar ve kamera sistemleri ile ulaşılması gereken görüş alanını ve algılama sistemleri tarafından ulaşılması gereken algılama alanını ve bu alanın gereksinimlerine uygunluğu değerlendirmek için özel test prosedürleri içermektedir. İzin verilen görüş/algılama sistemlerinin her biri, yani ayna(lar), kamera sistemi veya algılama sistemi için yönetmelik bunların tasarımı, işletimi ve kurulumuna ilişkin gereklilikleri belirlemektedir.

UNECE R-159 Regülasyonu ise M2, M3, N2 ve N3 kategorisi araçlarda uygulanması zorunlu olacak ve araç hareketsiz haldeyken veya ileri yönde 10km/saate kadar hızlarda hareket ederken, sürücünün aracın önüne yakın mesafede yer alan savunmasız yol kullanıcılarının, yani yayaların ve bisikletçilerin varlığını algılamasını sağlayacak bir sistemin takılmasını gerektirmektedir. Sistemin, hassas bir yol kullanıcısı aracın önüne çok yakın olduğunda sürücüyü optik bir sinyalle bilgilendirmesi ve savunmasız bir yol kullanıcısı ile olası bir çarpışma algılandığında sürücüye ek bir uyarı sinyali sağlaması amaçlanmaktadır. Bu uyarı sinyali optik, akustik veya dokunsal sinyalizasyonlardan en az ikisinin birleşimi olmalıdır. Yönetmelik, yetişkin bir yayayı, bir çocuk yayayı ve yetişkin bir bisikletçiyi temsil eden “hedeflerin” kullanımını içeren, sistemin performansını doğrulamak için özel test prosedürleri içermektedir. Ayrıca sistemin çalışabilmesi gereken yakınlık mesafesi aralığını, sistemin ne zaman devre dışı bırakılabileceğine ilişkin kısıtlamaları ve sistemde bir arıza olması durumunda sürücüye verilecek uyarılara ilişkin gereklilikleri belirtmektedir.

 

Bu iki yeni BM ECE Yönetmeliğinde zorunlu tanıtım tarihleri belirtilmemiş olsa da, Avrupa Birliği, 2019/2144 sayılı “Motorlu Taşıtların Tip Onay Gereksinimleri” konulu AB Yönetmeliği Ek II ve Genel Güvenlik Yönetmeliği 2 (GSR2) baz alındığında bu yeni UNECE Yönetmeliklerine uyumu zorunlu kılma amacında olduğundan 6 Temmuz 2022’den itibaren yeni araç türleri için ve 7 Temmuz 2024’ten itibaren tüm yeni araçlar için zorunlu hale gelecektir.